Hem Fazla Kilom Var; Hem Fıtığım Var...

• Fazla kilolarım var, fıtık ameliyatımı yapmak istemiyorlar...

• Önce kilo ver sonra ameliyat edebiliriz dediler...

• Fazla kilolarımı veremediğim için fıtık ameliyatı olamıyorum...

• Obez olunca, fıtık derdinden kurtulma şansım yok mudur?

  Yukardaki cümleleri hastalardan sıkça duyuyoruz. Özellikle kilolu yani obez hastalarda göbek ve kesi yeri fıtıkları daha sık görülür. Kilo fazlalığı her türlü cerrahi işlemi zorlaştırır. Ayrıca kilolu hastalarda karın duvarı fıtıkları çok daha kolay nüks eder. 

  Fazla kilo tüm ameliyatlarda teknik zorluk nedenidir.

  Obezite yani aşırı kilo, karın fıtığı ameliyatları sırasında zorluklar çıkarabilir ancak ameliyat için mutlak engel değildir. Karın fıtığı olan obez bir hastada ameliyat kararı; hastanın genel sağlığı, fıtığın ciddiyeti ve ameliyatla ilişkili risklerin bireysel olarak değerlendirilmesine dayanır.

  Obezite, ameliyat sırasında yara enfeksiyonları, gecikmiş yara iyileşmesi, solunum sorunları ve kardiyovasküler problemler riskleri artırabilir. Fazla kilo, ameliyat bölgesine erişimi ve ameliyat sırasında dokulara müdahale etmeyi zorlaştırabilir.

  Yama ile yapılan onarımlar kilolu hastalarda karın duvarı fıtıklarının ameliyatını mümkün kılmıştır. Ancak yamalı onarım yapıldığında, doğru yama kullanılması, doğru plana yerleştirilmesi ve uygun malzeme ile tespit edilmesi halinde obezlerde dahi nüks etme riski teorik olarak düşüktür.

  Buna karşılık, laparoskopik veya kapalı ameliyatlar obez hastalar için ameliyat sonuçlarınıdaha başarılı fıtık kılmıştır. Laparoskopik cerrahide, operasyonu gerçekleştirmek için bir kamera ve özel aletlerin yerleştirildiği küçük kesiler yapılır. Bu yaklaşım, obez hastalar için geleneksel açık cerrahiye kıyasla daha az postoperatif ağrı, daha kısa hastanede kalış süresi ve daha hızlı iyileşme gibi avantajlar sunabilir. Yara iyileşme sorunları olmaz, çabuk ayağa kalktığı ve hareketlendiği için aşırı kiloya bağlı kalp ve damar komplikasyonları riski de kapalı ameliyat sonrası kilolu hastalarda daha azdır. Kapalı fıtık ameliyatları ile ilgili detaylı bilgi almak için lütfen buraya tıklayınız.

  Karın duvarı fıtığı olan obez bir hasta için en uygun cerrahi yaklaşıma ilişkin karar, en iyi şekilde, hastayı gördükten sonra ve kişinin özel koşullarını değerlendirdikten sonra verilebilir. 

  Yamalı ameliyatlar kilolu obez hastaların ameliyatını mümkün kılmıştır.

  Eğer yama ile takviyeli onarım yapmak yerine fıtık bölgesi dikişle kapatılırsa, -küçük göbek fıtıklarında hala bunu yapanlar var- özellikle kilolu hastada bir süre sonra fıtığın tekrarlaması kaçınılmazdır. Fıtığın çapı büyüdükçe, oraya yüklenen karın içi basıncı katlanarak artar. Geçmiş yıllarda fıtık deliğini onarmak için dikişli ameliyatlar yapılırdı. "Karın içi basınç" nedeniyle, özellikle obez hastalarda, bu basınç daha da yüksektir- dikişler dokuyu keserdi ve fıtık deliği bu sefer daha büyük olarak açılırdı. O dönemde büyük karın duvarı fıtıklarının onarımı neredeysa imkansız gibiydi. 

  Aşağıdaki tabloda günlük aktiviteler sırasında "karın içi basınç" değişiklikleri gösterilmiştir. Karın içi basıncı en çok arttıran zıplama sırasında bile obez kişilerde basınç ancak 212 mmHg’ya kadar çıkmaktadır. Günümüzde kullanılan yamaların dayanabildiği basınçlar bundan çok daha fazladır

Başka bir çalışmada, yine günlük aktiviteler sırasında karın içi basınç ölçümleri ile, kullanılan yamaların dayanabildiği basınçlar gösterilmiştir. En ince ve zayıf yamalar dahi karın içinde oluşablecek maksimum basıncın çok daha üstündeki değerlere dayanabilir.

Grafik 1 Karın içi basınçları ve yamaların dayanabildiği basınçlar mmHg olarak

Bu bilgilerden anlaşılan, eğer hastaya doğru yama ve doğru teknik uygulanırsa, hastanın kilosu önemli değildir: aşırı kilolu hastaların dahi karın duvarı fıtıkları güvenle onarılabilir. Çünkü kullanılan yamaların dayanma gücü, karın içerisinde oluşabilecek basınçtan en az 3-4 kat fazladır.

Kapalı ameliyatlar obez hastalar için neden daha başarılı fıtık onarımlarını mümkün kılmıştır?

Kilo fazlalığının getirdiği risk, onarım yerine fazla yük binmesidir. Yama üzerine binen yük miktarına belirleyen karın içi basıncıysa eğer, yamanın dayanma gücünü belirleyen şeylerden birisi yamanın yapısı ve ikincisi nereye konduğudur. Yamanın karın içine ve adale arkasına konduğu kapalı ameliyatlarda yamanın açılma riski yok denecek kadar azdır. Eğer doğru yama seçilmiş ise, doğru ölçüde yama kullanılırsa, ve doğru yöntemle tespit edilirse obez hastalarda bile yama karın içi basınca dayanır ve yerinden oynamaz.  

Buna karşılık açık yapılan ameliyatlarda da yama karın duvarı (adale) arkasına yerleştirilebilir. Ben açık yaptığım karın duvarı fıtıklarında da -göbek veya kesi yeri fıtıkları- yamayı mutlaka karın duvarının arkasına koyuyorum. 

İlk baştaki sorunun cevabına gelirsek, elbet kilonun azalması, ameliyatı teknik olarak kolaylaştırır. Ancak bazı hastanelerde hastalara sıkça söylenen, “önce kilo ver sonra gel ameliyatını ol sözü” her zaman pratikte karşılığını bulamayabilir. Zaman zaman da cerrahın zor bir vakadan kaçınma yolu da olabilir.

Yama ile yapılan onarımlarda her kilodan hastaya başarıyla fıtık ameliyatı yapmak mümkündür. Bunun için kullanılabilecek değişik yamaları tanımak ve hastaya en uygun yamayı seçmek gerekir. Seçilen yamanın doğru alana ve doğru malzeme ile tespiti de çok önemlidir.

Bize fıtığın resmini gönderen hastalara tahmini bir ameliyat fiyatı aralığı verebiliyoruz ancak kesin fiyatı hastayı gördükten yapılacak ameliyata karar verdikten sonra belirliyoruz. Ben, hastayı muayene ettikten sonra kullanılacak malzemeler, hastane, tetkikler doktorların ücreti şeklinde -ameliyatı yapacağım hastaneyi de belirterek-  hastaya toplam bir fiyat veriyorum.